Những năm cuối cùng Enver Hoxha

Đại hội lần thứ 7 của Đảng Lao động Albania diễn ra từ ngày 1-7 tháng 11 năm 1976 đã quyết định một Hiến pháp mới. Theo Hoxha, "Hiến pháp cũ là Hiến pháp của việc xây dựng nền móng cho chủ nghĩa xã hội, trong khi Hiến pháp mới sẽ là Hiến pháp của việc xây dựng hoàn chỉnh một xã hội xã hội chủ nghĩa."[93] Tự lực nay được nhấn mạnh hơn bao giờ hết. Các công dân được khuyến khích rèn luyện sử dụng các loại vũ khí, và hoạt động này cũng được giảng dạy trong trường học. Điều này là nhằm hình thành nên các du kích một cách nhanh chóng.[94] Vay và đầu tư nước ngoài bị cấm theo Điều 26 trong Hiến pháp.[95]

Không có quốc gia nào, dù lớn hay nhỏ, có thể xây dựng chủ nghĩa xã hội bằng cách lấy các khoản tín dụng và viện trợ của giai cấp tư sản và bè lũ xét lại hoặc bằng cách tích hợp nền kinh tế của mình vào hệ thống thế giới của các nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. Bất kỳ liên hệ nào như vậy trong nền kinh tế của một quốc gia xã hội chủ nghĩa với một nền kinh tế của các quốc gia tư bản chủ nghĩa hay xét lại đều mở cửa cho ảnh hưởng từ các quy luật kinh tế của chủ nghĩa tư bản và sự thoái hóa của trật tự xã hội chủ nghĩa. Đây là con đường của sự phản bội và sự phục hồi chủ nghĩa tư bản, thứ mà bè lũ xét lại đã theo đuổi và đang theo đuổi.

— Enver Hoxha[96]

Albania đã rất nghèo nàn và lạc hậu theo các tiêu chuẩn châu Âu và nước này có mức sống thấp nhất tại châu lục.[97] Do kết quả của một nền kinh tế tự cung tự cấp, Albania có nợ nước ngoài ở mức tối thiểu. Năm 1983, Albania nhập khẩu lượng hàng hóa trị giá 280 triệu Đô la Mỹ song xuất khẩu lượng hàng hóa trị giá 290 triệu Đô la Mỹ, thăng dư thương mại 10 triệu Đô la Mỹ.[98]

Năm 1981, Hoxha đã ra lệnh xử tử một số quan chức trong đảng và chính phủ trong một cuộc thanh trừng mới. Thủ tướng Mehmet Shehu được tường thuật là đã tự sát vào tháng 12 năm 1981 và sau đó bị lên án như là một "kẻ phản bội" đối với Albania và ông ta cũng bị cáo buộc phục vụ cho nhiều cơ quan tình báo. Dư luận phổ biến tin rằng ông ta đã bị giết chết hoặc tự bắn vào mình trong một cuộc đấu tranh quyền lực hoặc do khác biệt trong chính sách đối ngoại với Hoxha.[99] Hoxha cũng viết một lượng lớn các cuốn sách trong giai đoạn này, kết quả là 65 tập tác phẩm sưu tầm, cô đặc lại thành sáu tuyển tập.[100]

Sau đó, Hoxha bán nghỉ hưu do sức khỏe yếu, ông đã từng bị một cơn đau tim vào năm 1973 và từ đó ông đã không bao giờ hoàn toàn hồi phục. Ông trao lại hầu hết trách nhiệm của mình cho Ramiz Alia. Trong những ngày cuối cùng của mình, ông phải sử dụng xe lăn và đau đớn vì bệnh tiểu đường, căn bệnh mà ông đã phải chịu đựng kể từ năm 1948, và bệnh thiếu máu não, căn bệnh ông phải chịu đựng từ năm 1983.[101]

Hoxha qua đời vào ngày 11 tháng 4 năm 1985, để lại cho Albania một di sản cô lập và nỗi sợ hãi với thế giới bên ngoài. Mặc dù có một số tiến bộ về kinh tế dưới thời Hoxha,[102] Albania trong tình trạng đình đốn kinh tế; đây là đất nước nghèo nhất châu Âu trong phần lớn thời gian Chiến tranh Lạnh. Sau khi Albania chuyển đổi sang thể chế dân chủ vào năm 1992, các di sản của Hoxha đã giảm bớt, và nay còn tồn tại rất ít ở Albania, ngoại trừ sự nghèo khổ. Albania với một GDP là 8000 USD mỗi đầu người là nước nghèo thứ 4 ở châu Âu trên Ukraina, Kosovo và Moldavia.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Enver Hoxha http://books.google.ca/books?id=67Hoe3h5XqsC&dq=al... http://books.google.ca/books?id=OxcZU0ZX61UC&pg=PA... http://archive.250x.com/hoxha.html http://www.albanian.com/main/history/hoxha.html http://www.gadling.com/2008/06/26/letter-from-alba... http://books.google.com/books?id=E0U104S4msoC&prin... http://books.google.com/books?id=wGA4o-UhAfgC&pg=P... http://www.lilianahoxha.com/ http://www.nature.com/ejhg/journal/v8/n7/pdf/52004... http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0...